BASINA YANSIMALARIYLA “1952 AMATÖRLÜK OLAYI”

Authors : Selami ÖZSOY

Pages : 67-84

View : 12 | Download : 9

Publication Date : 2011-12-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde bir meslek haline gelen sporculuğun amatörlük ve profesyonellik sınırları belirsiz hale gelmiş durumdadır. Pek çok spor dalında, yasal olarak amatör görünen bazı sporcuların, toplumda kazancı yüksek kabul edilen meslek sahiplerinden daha fazla gelir elde ettiği bilinmektedir. Baron Pierre de Coubertin’in “amatörlük” temeli üzerine kurduğu Modern Olimpiyat Oyunları’na, 1896’dan bugüne geçen bir yüzyılı aşkın süre içinde dünyanın geçirdiği siyasi ve iktisadi değişimden etkilenerek “gizli profesyonellik” hâkim olmuştur. 1912 Stockholm Olimpiyatları’nda kazandığı, madalyaları bir dönem para karşılığında beyzbol oynadığı için geri alınan atlet Jim Thorpe’a uygulanan katı “amatörlük”, 1992 Barcelona Olimpiyatları’nda Amerika Birleşik Devletleri’nin basketbolda NBA oyuncularından oluşan “Rüya Takımı”yla temsil edilmesiyle yerini “gizli olmayan profesyonelliğe” bırakmıştır. Bu araştırmada olimpiyatlardaki amatörlük kavramı, Türkiye’de 1948 Londra Olimpiyatları’nda kazandıkları madalyaların ardından kendilerine sunulan ödülleri kabul ettikleri gerekçesiyle Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi tarafından amatörlükleri onaylanmayan güreşçiler Yaşar Doğu, Gazanfer Bilge, Nasuh Akar ve Halil Kaya ile atlet Ruhi Sarıalp hakkında alınan karar bağlamında değerlendirilmiştir. Bu sporcuların 1952 Helsinki Olimpiyatları’na katılamamalarına neden olan bu karar, amatörlük kavramının günden güne değiştiği Modern Olimpiyat Oyunları’nda, hala devam eden bir tartışma konusu olarak tarihteki yerini almıştır. Araştırmada 1948 Londra ve 1952 Helsinki Olimpiyatları dönemindeki Akşam, Cumhuriyet, Hürriyet, Milliyet ve Vatan gazetelerinde yayınlanan haber ve yorumlar taranmıştır. Haber ve yorumlardan alıntılar yapılarak yaşanan gelişmeler kronolojik olarak anlatılmıştır. Sonuç olarak Londra Olimpiyatları’nın ardından gazetelerde sporculara ödüller verilirken amatörlük kuralının zedelenmemesi için sıkça uyarılar yapıldığı görülmüştür. 1952 Helsinki Olimpiyatları öncesinde Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin aldığı karar, gazetelerdeki haber ve yorumlarda sert bir şekilde eleştirilmiştir. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi’nin Helsinki Olimpiyat Oyunları öncesinde aldığı karar, sonraki süreçte çok tartışılmış, aradan geçen 50 yılda olimpiyatlarda amatörlük anlayışının değişmesiyle dayanağını büyük ölçüde kaybetmiştir. Anahtar Kelimeler: Olimpiyatlar, amatörlük, basın.
Keywords : Olimpiyatlar, amatörlük, basın