ADALET KAVRAMI ve ADALETE İLİŞKİN BAZI TEORİLER

Authors : Adnan KÜÇÜK

Pages : 91-121

View : 11 | Download : 10

Publication Date : 2008-12-15

Article Type : Review Paper

Abstract :Adalet kavramı, siyaset felsefesinin en tartışmalı kavramlarından birisidir. Bu kavram hakkında özü itibariyle farklı görüşler ileri sürülmekte, bu farklılıklar neticesinde de birisinin âdil dediğine bir başkası çok rahatlıkla gayrı adil diyebilmektedir. Adaletle alakalı birbirinden farklı çok çeşitli tanımlar yapılmak-ta, çeşitli teoriler ileri sürülmektedir. Bu teorilerin bir kısmı diğer bazı teorileri besleyici işlevler görmektedir. Bu çerçevede insanlık tarihi boyunca, tabii hukuk okullarının savundukları “objektif, salt adalet idesi” anlayışı ile alternatif görüşler ortaya koymaya çalışan pozitivist akımların mücadelesi, hukuk felsefesinin konu alanlarını teşkil etmiştir. İlk tanımlamasını Aristo’da bulan dağıtıcı adalet, denkleştirici adalet ve hakkaniyet, hala güncelliğini sürdüren kavramlardır. Adalete dair bir diğer tartışma da usulî adalet-refahçı sosyal adalet zemininde yaşanmaktadır. Ayrıca, denkleştirici adalet düşüncesi usuli adalet teorisyenlerinin geliştirmiş oldukları adalet teorisinin temelini oluşturmaktadır. Dağıtıcı adalet de, ekonomik bir açılımın ifadesi yönü itibariyle refah devletçi sosyal adalet teorisinin temelini teşkil etmektedir. Bu yazıda, adalet kavramı, burada sözü edilen eksende ele alınacaktır.
Keywords : Adalet, Usuli Adalet, Sosyal Adalet, Denkleştirici Adalet, Dağıtıcı Adalet