İnkarcı Akımlar Karşısında İsmail Fenni Ertuğrul ve Said Nursi'de Madde, Ruh ve Hayat Kavramlarına Yüklenen Anlamlar

Authors : Veysel Kasar

Pages : 27-43

View : 95 | Download : 77

Publication Date : 2023-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Yazdığı eser yüzünden kürsüden atılan materyalist Alman filozofu Louis Boucher’in (1824-1899) fikirleri 19. yüz yılda, Avrupa’da etkiler meydana getirmiştir. Türkçe’ye tercümesi Abdullah Cevdet (1869-1931) ile Baha Tevfik\'in (1881-1914) müdafaa ettikleri fikirlerin kaynağı olan Madde ve Kuvvet, Louis Boucher’e aittir. Boucher’in, ruh, beyin, tefekkür ve vicdanla ilgili fikirleri Türkiye’de natüralist, materyalist, pozitivist düşüncelerin savunulmasında rolleri olmuştur. Bu eser yolu ile gelen, bilgi ve gerçekliği nesnellik ve tecrübi alemle ile sınırlayan düşünceler, Allah, vahiy, nübüvvet ve ruhun inkarına sebep olmuştur. Türkiye’de siyasi kültürel değişimlerin gerçekleştiği zamanlara da tekabül eden bu tartışmalar aydınlar kadar kitleler üzerinde de yansıma bulmuştur. İsmail Fenni Ertuğrul, (1855-1946) Bediüzzaman Said Nursi (1876-1960) ve diğer çağdaşları bu fikirlerin Kur’an’ın getirdiği mesajlar ile çelişen yönlerini reddetmişlerdir. Çalışmamız bu devirde ateist ve materyalist düşünürlerin tartıştıkları madde, hayat, insan, ruh ve vicdan kavramlarını dini inancın tesis ve inşası zemininde ele alan bu iki mütefekkirin düşüncelerini ortaya koymaya yöneliktir. Said Nursi’ye göre, "hayat, her şeyi bir şey haline; bir şeyi de bütün eşyaya malik hükmüne getirir. Hayat, varlığın keşfine sebeptir. Cüz\'î bir şeyi küll ve küllî hükmüne getirir. Küllîyi de cüz\' ve cüz\'îye sığıştırmaya sebeptir.. İsmail Fenni de maddenin hayatı ortaya çıkarma güç ve imkânı olmadığına dikkat çekerek, "madde atıldır, karbon, hidrojen vd. tek tek asla hayatı ortaya çıkarma gücü gösteremez. Bunları mucizevi bir şekilde bir araya getiren (ilahi) bir güç vardır” sözleri ile ruh ve hayatın madde ile açıklanmasına karşı çıkmıştır. Çalışmamızda üstteki kavramlar imkan ölçüsünde mukayeseli bir şekilde açıklanmaya gayret edilecektir.
Keywords : Madde, Hayat, İnsan, Ruh, Vicdan