“RİSÂLE Fİ’L-MANTIK” BAĞLAMINDA FAHREDDÎN ER-RÂZÎ’NİN MANTIĞA DAİR BAZI GÖRÜŞLERİ

Authors : Turgut AKYÜZ

Pages : 163-199

Doi:10.31126/akrajournal.441938

View : 17 | Download : 8

Publication Date : 2018-09-11

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu makalede Fahreddîn er-Râzî’nin muhtemelen erken dönem eserlerinden biri olan “Risâle fi’l-Mantık” adlı eseri incelenecektir. Lâleli Kütüphanesi 3774 numarada bulunan mecmuanın 26-71.varaklarında bulunan ve tek nüshası olan risalenin tahkiki ekte sunulmuştur. Klasik kaynaklarda zikredilmeyen risale, diğer eserlerden farkı olarak ve çok da sistemli olmayan bir şekilde telif edilmiş; mukaddime, tasavvur, tasdik ve hüccet gibi başlıklar altında tasnif edilmiştir. Kıyas ve özellikle kipler bahsinin uzatılması nedeniyle el-Mantıku’l-Kebîr’ e benzemektedir. Yine ilmin bedihiliği ve önemelerin döndürülmesi gibi meselelerdeki görüşler, aynı eser ile örtüşmektedir. Tasavvur-tasdik ilişkisine dair görüşler, Mülahhas ve İşârât Şerhi ile uyumludur. Örfiyye ve zorunluluk kipinin tanımı da müellifin diğer eserleri ile aynı bağlamda ele alınmıştır. Risalede kategoriler bahsi ve beş sanat olmayan eser, kıyas bahsi ile sona ermektedir. 
Keywords : Fahreddîn er Râzî, Risâle fil Mantık, Mantık Risaleleri, Aksi Müstevî, Aksi Nakîz, Kipler, Modalite