NİETZSCHE, HOBBES VE LOCKE MERKEZLİ METAFORİK REAKSİYON KAPSAMINDA YAŞAR KEMÂL’İN “YATAK” VE NEZİHE MERİÇ’İN “SUSUZ” HİKÂYELERİNİN MUKAYESESİ

Authors : Mehmet Akif DUMAN

Pages : 127-143

Doi:10.31126/akrajournal.526083

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2019-05-03

Article Type : Research Paper

Abstract :Nietzsche (1844- 1900) kendisini filozoflar içinde ilk psikolog olarak tanımlar; bu tavrı ile şüphesiz Freud’un ve psikanalizin yolunu açan kişi olmuştur. Var oluşu reddeden ve hakikatin sağlamlığına iman eden Nietzsche kendisine kavramlardan bir dünya inşa eder. Bu dünyada yalnız bir savaşçı olarak uzun uzun yargıladıkları arasında Tanrı’yı ölüme hapsetmekle yaratıcılık üstüne de bir hükme varmış olur. Daha doğrusu onun temel problemi yoktan var etmek ile yeniden biçimlendirmek arasındaki süreç ve bunun ters (yahut en azından yanlış) anlaşılmasıdır. Metaforun bu kendi gerçeğini oluşturma refleksi Nietzsche’nin (tabiri caizse) cinlerini tepesine çıkarır. Metafor kapatan, yanıltan, büken ve örten yapısı ile kurmaca içinde sahte nin ve yanlış ın sembolüdür onun için. Tam olarak ne denildiğini anlaşılmaz kılan metaforik yapı kafa karıştırıcı, gereksiz, anlamsız, engelleyici bir gösteriş budalalığı mıdır; yoksa okuru zorlayan, idrak sınırlarında gezinen, ufuk açıcı ve metnin yeniden yorumlanması (ve hatta ölümsüzlüğünü) teminat altına alan bir sistem midir? Metaforik muhalefetin kanaatimizce en belirgin isimlerinden olan Nietzsche’nin, Hobbes’un ve Locke’un muhalif tavırlarını merkeze alıp birbiri ile muhteva ve metaforik yapı bakımından farklılık arz eden Yaşar Kemâl’in Yatak ve Nezihe Meriç’in Susuz hikâyelerini mukayese etmek ile reaksiyon’un çerçevesi ana hatları ile çizilmiş olacaktır. 
Keywords : Nietzsche, Hobbes, Locke, metafor, Yaşar Kemal, Nezihe Meriç