Işık ve Karanlık: Doğu Düşüncesinde Dinî ve Felsefi Değerlendirme

Authors : Ülker Memmedova

Pages : 27-37

Doi:10.31126/akrajournal.1487498

View : 130 | Download : 95

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Kullanımda belli bir kavramın sembolü hâline gelen kelimeler vardır. Işık ve karanlık kavramı da böyle kelimelerdendir. Bu çelişkili kelimelere hem dini hem de felsefi literatürde rastlanır. Makalenin amacı, ışık ve karanlık kavramlarını dinî ve felsefi açıdan incelemektir. Burada Tevrat, İncil ve Kur’an-ı Kerim’e atıfta bulunarak bu iki kavramı yansıtan ayetler seçilmiştir. Her biri ayrı ayrı incelenerek anlamları gösterilmiştir. Her üç semavi dinde ışığa ve karanlığa karşı tutum birbirine çok yakındır. Makalede tüm bu fikirler analiz ediliyor ve örnekler gösteriliyor. Işık ve karanlık felsefi literatürde yaygın olarak kullanılan kavramlardandır. Azerbaycanlı Âlim Şihabeddin Yahya Suhreverdi (1154-1191), Orta Çağ’da Doğu’da işrakiliği sistematik olarak geliştiren ve bu akımın yaratıcısı olarak bilinmektedir. Bazı felsefi akımlarda kullanılan iyilik ve kötülük, varlık ve yokluk kavramlarına uygun olarak işrakilikde ışık ve karanlık kavramları kullanılmaktadır. Makalede düşünürün işrakilik akımı ile ilgili eserleri hakkında bilgi verilmektedir. İşrakilik felsefesinin özü, ışığın ve karanlığın ifade ettiği anlamlar anlatılır. Şihabeddin Suhreverdi’nin felsefi eserlerinin yanı sıra şiirlerinde ışık ve karanlıkla ilgili beyitlere de rastlamak mümkündür. Düşünürün eserlerinden bu örnekler seçilerek incelenmiştir. Makalede öncelikle Tevrat, İncil ve Kur’an-ı Kerim’de ışığın ve karanlığın mahiyeti anlatılmaktadır. Daha sonra Şihabeddin Yahya Suhreverdi’nin eserine başvurularak işrakilik akımının temelleri ve düşünürün şiiri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir.
Keywords : ışık, karanlık, din, işrakilik, Şihabeddin Yahya Suhreverdi