Hile ile Mücadelede Kırmızı Bayraklar ve Hile Karosunun Rolü: Çalışan Hilesi Açısından Bir Değerlendirme

Authors : Merve Kiymaz Kivraklar, Reyhan Ersoy Can

Pages : 303-324

Doi:10.29067/muvu.1307661

View : 149 | Download : 189

Publication Date : 2023-10-28

Article Type : Review Paper

Abstract :Çalışan hilesi, küresel çapta en sık gerçekleşen hile türüdür ve yaygın bir suçtur. Dolayısı ile çalışan hilelerinin ortaya çıkarılması ve cezalandırılması gerekir. Ancak hile doğası gereği gizlice yürütülen bir eylem olduğundan ortaya çıkarılması ve kanıtlanması oldukça zordur. Bu açıdan, hilenin önlenmesi ya da mümkün olan en kısa sürede yakalanması için çalışılması önem arz etmektedir. Hile ile mücadele kapsamında geliştirilen teorilerden "Hile Karosu (Hile Elması)” modeline göre hilenin gerçekleşmesi için motivasyon, fırsat, rasyonelleştirme ve yetkinlikten oluşan dört unsur bir arada bulunmalıdır. Hilenin önlenmesi yaklaşımına göre de potansiyel hile ihtimalleri nazara alınmalı ve bu unsurlar oluşmadan önce harekete geçilmelidir. Proaktif yöntemlerle hile riskinin minimize edilmesi için çalışılması hileyle etkin mücadele yöntemlerinden biridir. Proaktif yöntemlerden "Kırmızı Bayraklar”, hile riskine işaret eden belirteçler olarak tanımlanmaktadır. Bu belirteçlerin sıklığı, hile riskinin yüksekliğine ve hile karosu unsurlarının varlığına işaret etmektedir. Hileye zemin oluşturan ile karosu unsurlarının oluşumunu önlemek için kırmızı bayraklar hileyle mücadelede etkin bir araç olarak kullanılmaktadır. Bu çalışmada, çalışan hilesi ile mücadelede kullanılan proaktif yöntemlerin etkinliğine katkı sağlamak ve kırmızı bayraklar ile hile karosu bileşenlerinin birlikte izlenmesinin öneminin anlaşılmasına yardımcı olmak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, uluslararası kuruluşların güncel raporlarından derlenen çalışan hilesine özgü kırmızı bayraklar hile karosu çerçevesinde incelenmiştir. Çalışmada, çalışan hilesine özgü kırmızı bayrakların hile karosu unsurlarından hangileri ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. İşletme ve kurumların hileyle etkili mücadelesine yardımcı olabilecek rehber niteliğinde bir derleme sunulmuştur.
Keywords : Hile, Çalışan Hilesi, Hile Karosu, Kırmızı Bayraklar