NÜZUL SIRASINA GÖRE TEFSİR YAKLAŞIMININ KUR’AN YORUMUNA ETKİSİ (BEYÂNU’L HAK ÖRNEĞİ)

Authors : Necmettin ÇALIŞKAN

Pages : 398-422

View : 10 | Download : 26

Publication Date : 2017-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Nüzulünden günümüze kadar Kur’an’ı anlama ve yorumlama gayretleri sürekli var olagelmiştir. Bu alanda farklı metot ve yaklaşımların varlığı bilinmektedir. Bu metotların oluşması ve gelişmesinde müfessirlerin yaşadığı dönemin, sosyo-kültürel şartların, ortaya çıkan problemlerin ve ihtiyaçların etkin olduğu söylenebilir. Tefsir geleneğinde Kur’an’ı yorumlama çabası genel itibariyle ilk asırlardan itibaren Mushaf tertibine göre teşekkül etmiştir. Çağdaş döneme gelindiğinde ise farklı bir yöntem olarak Kur’an’ı, indiği sosyal ortam çerçevesinde değerlendirebilmek amacıyla nüzul sırasına göre tefsir yaklaşımının ön plana çıktığı görülmektedir. Bu tür tefsirler Kronolojik Tefsir veya Nüzul Sırasına Göre Tefsir olarak adlandırılmaktadır. Kronolojik tefsirin ortaya çıkışı hususunda farklı görüşler vardır. Ancak bu makalede, “nüzul sırasına göre tefsirin kaynağı” tartışmalarına girilmeyecek ve bu yaklaşımın tarihsel süreci üzerinde durulmayacaktır. Bununla birlikte Kur’an’ı anlamaya ve yorumlamaya katkısı olduğu iddiasıyla yola çıkan, nüzul sırasına göre tefsir telif eden müfessirlerin bu amaçlarının gerçekleşmesi açısından, M. Zeki Duman’ın Beyânu’l-Hak isimli tefsiri üzerinden bir durum tespiti yapılmaya çalışılacaktır. Bu tespit yapılırken farklı sûrelerden tercih edilen ayetlere, müfessirler tarafından yapılan yorumlarla birlikte klasik ve modern dönemde yapılan yorumlar ve tefsirler kıyaslanarak nüzul sırasına göre yaklaşımın Kur’an yorumuna katkısının mahiyeti belirlenecektir. Sonuç olarak bu çalışma, İslam yorum geleneği içerisinde toplumsal etkiler çerçevesinde Kur’an’ı daha iyi anlama çabası olarak ortaya çıkan bir metodoloji olarak nüzul sırasına göre tefsir anlayışının Kur’an’ı anlamaya olan nesnel katkısını karşılaştırmalı bir üslupla ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Böylelikle Müslümanların sorunlarına çözüm bulma yolunda öne çıkan önemli bir ekolün kritiği yapılmış olacak ve Kur’an’ı anlama çabalarının İslam yorum geleneğine ne gibi zenginlikler kattığı akademik bir üslupla gösterilerek bu zenginliklerin çağdaş problemlerin çözümüne etkisi ortaya konulacaktır.
Keywords : Tefsir, Yorum, Nüzul Sırası, Kronolojik Tefsir, Beyânul Hak, Zeki Duman