Turşu sanayisine uygun tatlı süs biberi çeşitlerinin geliştirilmesine yönelik melezleme ıslahı çalışmaları

Authors : Cihan FIRAT, Kerim KARATAŞ, Bekir Bülent ARPACI, Kazım MAVİ

Pages : 679-691

Doi:10.37908/mkutbd.961983

View : 12 | Download : 4

Publication Date : 2021-12-07

Article Type : Research Paper

Abstract :Amaç: Bu çalışmanın amacı, tür içi ve türler arası melezleme yolu ile kapsaisinoid içermeyen tatlı turşuluk süs biberi hatları geliştirmektir. Yöntem ve Bulgular: Çalışmada yabancı orijinli iki süs biberi çeşidi Biquinho insert ignore into journalissuearticles values( Capsicum chinense Jacq. ); ve Santos Flame insert ignore into journalissuearticles values( Capsicum annuum L.); ile üç tatlı biber genotipinin insert ignore into journalissuearticles values(MKÜ-69, F66-SB ve CHF-1); kombinasyonu ile oluşturulan melez bahçesinden döl kontrollü teksel seleksiyon yöntemi ile acı olmayan, tek seferde tüketilebilecek boyutta, verimi yüksek, turşuluk süs biberi hatları geliştirilmiştir. Ebeveyn, melez ve geliştirilen biber hatlarının kapsaisin içerikleri Yüksek Basınçlı Sıvı Kromatografisi ile belirlenmiş ve Scoville Acılık Birimine insert ignore into journalissuearticles values(SHU); dönüştürülmüştür. Santos Flame çeşidinde acılık olmadığı ancak Biquinho çeşidinde duyusal olarak algılanamayacak kadar düşük düzeyde insert ignore into journalissuearticles values(396 SHU); acılığın var olduğu, F 1 bitkilerinin meyvelerinde ise yüksek seviyede insert ignore into journalissuearticles values(15733 SHU); acılık oluştuğu tespit edilmiştir. Bu kombinasyondan elde edilen F 3 bireylerinin meyvelerinde acılığı oluşturan karakterlerin devam etmesi sebebi ile generasyon ilerletilmemiştir. Santos Flame çeşidinin ana, MKÜ-69, F66-SB ve CHF-1 genotiplerinin ise baba olarak kullanıldığı kombinasyonlardan 4 adet F 6 kademesinde turşuluk tatlı süs biberi hattı geliştirilmiştir. Geliştirilen 8 nolu açık tozlanan çeşit adayı 60 cm bitki boyu, 52.6 mm meyve boyu, 9.0 mm meyve eni, 2.16 g saplı meyve ağırlığı ve 1.91 g sapsız meyve ağırlığına sahiptir. Meyve sayısı 274 adet bitki-1 ve ortalama verimi 598 g bitki-1 olarak belirlenmiştir. 9 nolu çeşit adayı ise 70 cm bitki boyu, 36.5 mm meyve uzunluğu, 13.12 mm meyve genişliği, 2.88 g saplı meyve ağırlığı ve 2.59 g sapsız meyve ağırlığı özelliklerine sahiptir. Ortalama meyve sayısı 263 adet bitki-1 ve ortalama verimi 759 g bitki -1 ve 3581 kg da -1 dır. Genel Yorum: Türler arası melezlemelerde aktarılmak istenen karakter bakımından benzerlik gösteren ebeveynler genetik olarak birbirlerine uzak olmaları nedeni ile acılık karakteri dikkate alındığında generasyonlarda açılımlar meydana getirmektedir. Çalışmanın Önemi ve Etkisi: Çalışma sonucunda turşuluk acı biber çeşitlerine alternatif, acılık bileşenlerinin bulunmadığı tek seferde tüketilebilecek büyüklükte tatlı süs biberi hatları geliştirilmiştir.
Keywords : Süs biberi, turşu, acılık, Capsicum chinense, Capsicum annuum