EŞ KANALLI AÇISAL PRESLEME (EKAP) UYGULANAN GEMİ İNŞA ÇELİĞİNİN İÇYAPI VE MEKANİK ÖZELLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Authors : Dursun Murat SEKBAN

Pages : 240-251

Doi:10.21923/jesd.570536

View : 12 | Download : 12

Publication Date : 2020-03-20

Article Type : Research Paper

Abstract :Yüksek mukavemetli çeliklerin düşük kaynak edilebilirlik ve şekillendirilebilmeleri nedeniyle, gemilerde yüksek dayanım istenen kısımlarda düşük-orta mukavemetli çelikler kalınlıkları arttırılarak kullanılmaktadır. Daha kalın sacların kullanılması beraberinde ağırlığın ve yakıt tüketiminin önemli ölçüde artmasını getirmektedir. Bu bağlamda düşük-orta mukavemetli gemi imalat çeliklerinin aşırı plastik deformasyon yöntemleri veya ısıl işlemler uygulanarak dayanımlarının geliştirilmesi oldukça önemlidir. Aşırı plastik deformasyon insert ignore into journalissuearticles values(APD); yöntemleri ile malzemenin kimyasal bileşiminde herhangi bir değişiklik yapmadan tane boyutunu küçülterek malzemenin mukavemetini arttırmak son dönemlerde sıklıkla kullanılmaktadır. APD yöntemleri arasında eş kanallı açısal presleme insert ignore into journalissuearticles values(EKAP); yöntemi yüksek oranda tane inceltme ve mukavemet arttırma özelliği bakımından öne çıkmaktadır. Literatür incelendiğinde EKAP yönteminin herhangi bir gemi inşa çeliğine uygulamasının olmadığı açıkca görülmektedir. Bu yüzden yapılan çalışmada gemi inşaatından yoğun bir kullanıma sahip düşük-orta mukavemetli Grade A gemi inşa çeliğine 300 0C’de tek paso EKAP uygulanmış ve EKAP sonrası çelikteki içyapısal ve mekanik özelliklerinin değişimleri incelenmiştir. İncelemeler sonucunda EKAP sonrası ortalama tane boyutunun 25 μm seviyesinden 7 μm seviyesine indiği ve tane boyutunda meydana gelen bu azalmanın sonucu olarak sertlik ve mukavemet değerlerinin ana yapıya göre önemli oranda arttığı belirlenmiştir. Öte yandan EKAP sonrası numunelere aşınma ve şekil verilebilirlik deneyleri de uygulanmış ve aşınma davranışının bir miktar iyileştiği şekil verilebilirliğin ise EKAP sonrası kötüleştiği belirlenmiştir.
Keywords : Eş Kanallı Açısal Presleme, Gemi İnşaatı, Düşük Karbonlu Çelik, İçyapı, Mekanik Özellik