AVOKADONUN BİYOAKTİF BİLEŞENLERİ VE SAĞLIK ÜZERİNE ETKİLERİ

Authors : Lale GÜMÜŞTEPE, Ebru AYDIN, Gülcan ÖZKAN

Pages : 341-359

Doi:10.21923/jesd.1005610

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2022-03-23

Article Type : Review Paper

Abstract :Avokado, Plantae krallığına, Lauraceae ailesine, Laurales takımına, Persea cinsine ve P. americana türüne ait bir bitkidir. İçeriğindeki zengin biyoaktif bileşenlerin ve besin öğelerinin sağlık üzerine yararlı etkileri olduğu bilinen ve süper gıda olarak kabul edilen bitkisel kaynaklı bir gıdadır. Avokado ağacının; meyvesinin eti ve kabuğu, yaprağı ve çekirdeği zengin biyoaktif bileşenler içermektedir. Meyve çekirdeği insert ignore into journalissuearticles values(%16); ve kabuğu insert ignore into journalissuearticles values(%11); bazı çeşitlerde istisnalar olmak üzere meyvenin %21-30’unu temsil eden miktarlarda katı atık oluşturmaktadır. Avokadoda en yaygın bulunan biyoaktif bileşenler polifenoller, karotenoitler, tokoferoller ve sterollerdir. Polifenoller meyve eti, kabuk, tohum ve yapraklarda; karotenoitler ve tokoferoller ise avokado meyvesinin etinde bulunmaktadır. Avokadonun zengin biyoaktif içeriğinin metabolik sendrom hastalıklarına, hipoglisemik, antihipertansif, antioksidan, obezite, hiperlipidemik, antimikrobiyal, antiprotozoal ve antimikobakteriyel vb. hastalıklara etkisi literatürde ilgi çeken bir konu haline gelmiştir. Özellikle avokado atıklarından çekirdeğinin, meyvesinin kabuğunun ve yaprağının larvisidal, antifungal, antimikrobiyal, antioksidan, antiprotozoal, antidiyabetik, antihipertansif, hiperkolesterolemik ve antimikobakteriyel aktiviteler gibi birçok hastalığı durdurucu/yavaşlatıcı etkisinin olduğu bildirilmiştir. Bu derlemede, avokado ağacının; meyvesinin eti ve kabuğunun, yaprağının ve çekirdeğinin biyoaktif bileşenleri ve bu bileşenlerin sağlık üzerine etkileri incelenecektir.
Keywords : Avokado, Biyoaktif Bileşenler, Metabolik Sendrom, Yan Ürünler