COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ (CBS) ORTAMINDA ANALİTİK HİYERARŞİ YÖNTEMİ (AHY) YÖNTEMİ KULLANILARAK TAŞKIN RİSK ANALİZİ: KARABÜK İLİ ÖRNEĞİ

Authors : Cansu Yurteri

Pages : 298-318

Doi:10.21923/jesd.1438999

View : 269 | Download : 136

Publication Date : 2024-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Taşkınlar ani atmosferik anomaliler neticesinde kısa sürede büyük afetlere dönüşebilen, ciddi mal ve can kayıplarına neden olan doğa olaylarıdır. Dünyada meteorolojik bir afet türü olan taşkınların yönetim planlamasının taşkın duraylılık haritaları temel alınarak yürütülmesine oldukça önem verilmektedir. Sunulan çalışmanın amacı Karabük ilinde taşkınların gerçekleşmesine neden olan faktörlerin belirlenerek taşkın tehlikesi olan alanları tespit etmek ve bölgenin taşkın duyarlılık haritasını oluşturmaktır. Bu kapsamda Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) yöntemi kullanılarak Karabük ili için taşkın duyarlılık haritası üretilmiştir. Taşkın duyarlılık analizinde yağış, akarsuya mesafe, eğim, bakı, jeoloji ve arazi kullanım/arazi örtüsü parametreleri kullanılmıştır. Seçilen parametreler AHP yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan hesaplamalara göre yaklaşık 4048.9 km2 yüzey alanına sahip Karabük ilinin güney, güneybatı ve kuzeybatı kesimlerinin %9.27 oranında çok yüksek riskli alanlar olduğu, olası bir taşkın afetine oldukça duyarlı olduğu belirlenmiştir. Söz konusu çalışma Karabük ili için taşkın risk planlamasına yönelik kılavuz bir araştırma olup bölge için afet riskinin azaltılmasına yönelik öneriler sunulmuştur.
Keywords : AHP, CBS, Karabük, Risk Analizi, Taşkın Duyarlılık Haritası