Anadili Eğitim Dilinden Farklı Olan Öğrenci ve Velilerin Okul Deneyimleri

Authors : Nevruz UĞUR

Pages : 549-598

View : 81 | Download : 79

Publication Date : 2023-03-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu araştırma anadili eğitim dilinden farklı olan öğrenci ve velilerin yaşadıkları sorunları anadili Kürtçe olan bireylerin deneyimleri yoluyla çözümlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında Diyarbakır kent merkezinde yaşayan, ortaöğretime devam eden 20 öğrenci ile en az bir çocuğu ortaöğretime devam eden 20 velinin görüşlerine başvurulmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formları kullanılmıştır. Görüşmelerden elde edilen veriler betimsel analiz ve içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre katılımcı öğrenci ve velilerin tamamı anadili olarak Kürtçeyi belirtmişlerdir. Ayrıca öğrenci ve veliler biri Kürtçe diğeri Türkçe olmak üzere en az iki dil bilmektedirler. Çalışmada öğrenci ve velilerin anadillerinde anlama ve konuşma becerilerinin yüksek olduğu, okuma ve yazma becerilerinin ise düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Hane içerisinde kardeşler arasında ağırlıklı iletişim dilinin Türkçe anne ve babalar arasında ise Kürtçe olduğu diğer bir ifade ile hane içerisinde iki kuşak arasında günlük iletişim dilinin büyük oranda Kürtçeden Türkçeye geçtiği görülmüştür. Katılımcıların günlük yaşamlarının diğer alanlarında da geçmişten günümüze anadillerini kullanma düzeylerinde önemli bir oranda değişim olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma kapsamında anadili eğitim dilinden farklı olan öğrenci ve velilerin okulda hayatlarında yaşadıkları temel sorunların iletişim problemi, şiddet, dil gelişiminin olumsuz etkilenmesi, başarısızlık ve okul/eğitim sürecine dair olumsuz tutum olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca anadili eğitim dilinden farklı olan öğrenci ve velilerin okul hayatlarında yaşadıkları sorunlar kaygı, korku, öfke, utanç, üzüntü, yalnızlık, yetersizlik gibi olumsuz duygulara neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dil farklılıklarından kaynaklı eğitim öğretim hayatında yaşanılan sorunların çözümü konusunda ağırlıklı görüş ve beklenti anadilinde eğitim hakkının tanınmasıdır.
Keywords : Anadili, Anadilinde eğitim, Kürtçe, Okul Deneyimi, Eğitimde dil farklılıkları