- Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
- Volume:1 Issue:2
- AVRUPA EMPERYALİZMİNİN AŞAMALARI: OSMANLI AKDENİZ’İNDE AVRUPA TİCARETİ (1700-1830)
AVRUPA EMPERYALİZMİNİN AŞAMALARI: OSMANLI AKDENİZ’İNDE AVRUPA TİCARETİ (1700-1830)
Authors : Necmettin AYGÜN
Pages : 3-17
View : 12 | Download : 4
Publication Date : 2017-12-01
Article Type : Research Paper
Abstract :XVIII. yüzyıla kadar dünya ekonomisinin ağırlık merkezi Akdeniz’di ve Doğu Akdeniz coğrafyasının hâkimi de Osmanlı Devletiydi. Geniş bir coğrafyaya sahip olmanın getirdiği önemli bir hammadde zenginliği söz konusuydu. Bu zenginlik iç ve dış ticareti, mübadeleyi gerektirmişti. “Arzı kıt talebi bol” veya “ucuz, zengin hammadde kaynağı” görüntüsü veren Osmanlı ekonomisinin bu yönü yabancı devletlerin dikkatlerini her daim Osmanlı coğrafyasına yönlendirmiştir. Ham pamuk, tütün, yün, iplik, tiftik, kökboyası, keten tohumu, meşe palamudu, incir, üzüm, deri, kuru meyve ve hububat Avrupa’ya ihraç edilen Osmanlı ürünleri arasında başı çekmekteydi. Doğu Akdeniz taşımacılığında Avrupalı devletler içerisinde en etkilisi olan Fransa’nın 1789 Devrimi sonrasında yayılmacı nitelikli savaşlara girmesi, ülkenin dış ilişkilerinde düzelmesi zaman alacak kayıplara yol açmıştı. İngiliz donanmasının limanları ablukaya alması Doğu Akdeniz coğrafyasıyla en sıkı iktisadî ilişkiler ağına sahip olan Marsilya’nın D. Akdeniz ile arasındaki bağları koparmıştı. Napolyon Savaşları bütünüyle sona erdiğinde insert ignore into journalissuearticles values(1815); ise Fransa’nın Osmanlı pazarlarındaki etkinliği gerilemiş; Livorno, Trieste ve Cenova limanları Marsilya limanının rolünü üstlenmişlerdi. Avrupa’nın savaşlar ve kamplaşmalar ile meşgul olduğu bu dönemde, Osmanlı azınlıkları Rumlar ile Avusturya ve Rusya, XVIII. yüzyılın sonlarına doğru Osmanlı pazarlarında öne çıkmaya başlamışlardı. Ambargo altındaki Fransız ve İtalyan limanlarına hububat ve daha başka yiyecek eşyası taşıyan Osmanlı Rumları önemli servetler elde ettikleri gibi, bunlardan bir kısmı uluslararası ticaretin nimetlerinden daha fazla yararlanmak için yabancı ülke korumasına girmeye başlamışlardıAnahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Akdeniz, Ticaret ve Taşımacılık, Avrupa ve EmperyalizmKeywords : Osmanlı Devleti, Akdeniz, Ticaret ve Taşımacılık, Avrupa ve Emperyalizm