GELENEKSEL KEÇE SANATINI YAŞATAN USTALARA BİR ÖRNEK GÜLENAY YALÇINKAYA

Authors : Şerife ÖZDEMİR, Semra KILIÇ KARATAY

Pages : 33-59

Doi:10.38122/ased.1242700

View : 29 | Download : 61

Publication Date : 2023-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Keçe tarih boyunca bilinen en eski tekstil ürünüdür. İlk olarak nasıl, ne zaman ve nerede yapıldığına dair kesin kaynaklar olmamasına rağmen insanlık tarihi boyunca var olmuş bir sanat ürünüdür. Kullanımına dair en eski yazılı kaynak Homeros’un İlyada adlı eserinde olduğu söylenilmektedir. Keçecilikte zamanla kullanılan teknikler ve ortaya konulan üründe farklılıklar görülmüştür. Keçe zaman içerisinde varlığını sürdürmeye devam ederken kullanım alanları çeşitlilik göstermiştir. Eskiden keçenin en yaygın kullanım alanı kepenek adı verilen çobanların soğuktan korunmak amacıyla kullandıkları parçanın ham maddesini oluşturmaktadır. Örneğin çok öncelerden keçeden daha çok kepenek, yer yaygısı, kapı keçesi, vs. yapılırken günümüzde modernleşmeye gidilmektedir. Zamanla süs eşyalarında kullanılmasının yanı sıra takı, giysi yapımında da tercih edilen ürüne dönüşmektedir. Günümüzde keçenin kullanım alanı daha çok tekstil ürünlerine yönelik çalışmalar yer almaktadır. Örneğin keçeden şal, hırka, yelek, ceket, şapka vs. yapılmaktadır. Yüzyıllar boyu etkisini göstermiş olan keçe günümüzde hak ettiği değeri görememektedir. Bunun nedeni insanların keçeye olan ilgilerinin azalmasıdır artık keçe ürünleri pazar yeri bulamamaktadır. Geleneksel el sanatlarımız içerisinde varlığını hala sürdürmekte olan Keçecilik Afyonkarahisar’ da icra edilen meslekler arasındadır. Yaşayan insan hazineleri listesinde Afyonkarahisar’ lı keçe ustası Ahmet Yaşar Kocataş yer almaktadır. Ancak bu işle uğraşan usta sayısı zamanla giderek azalmaktadır. Meslekte çırak bulmakta güçlük çekilmesinin yanı sıra artık usta çocuklarının da bu sanatla uğraşmak istemedikleri söylenilmektedir. Somut Olmayan Kültürel Miras Öğelerinden keçecilik zamanla etkisini kaybetmektedir. Buna kanıt olarak geçmişten bugüne kadar keçe sanatıyla uğraşan ustalarda azalma meydana gelmektedir. Usta-çırak ilişkisine dayanan bu meslekte artık usta çocuklarının bile bu sanatla meşgul olmak istemedikleri bilinmektedir. Keçeye verilen önem zamanla azalmaktadır.
Keywords : Keçe, Afyonkarahisar, keçecilik, keçe ustası