Sanatta Anlam Sorunu: Gademerci Yaklaşım

Authors : Devrim Avşar

Pages : 128-144

Doi:10.38122/ased.1493829

View : 51 | Download : 58

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Hermeneutik akımının temsilcilerinden Hans-Georg Gadamer (1900-2002), geliştirdiği hermeneutik yöntemle insan bilimlerinin temellendirme çabalarına katkıda bulunmuştur. Gadamer, Hakikat ve Yöntem ile Güzelliğin Güncelliği adlı eserlerinde sanatta anlam ve meşruiyet sorununu ele alır. Bu çalışmalarında kavramsal olarak oyun, sembol ve festival kavram üçlemesiyle geliştirdiği anlayış ile sanatın tarihsel sürekliğine ilişkin bir temellendirmeye girişir. Gadamer, bu üç kavramın klasik sanat geleneği ile modern sanatın birliğini sağlayan insan deneyimlerinin antropolojik kökenlerine yönelik bilgiler sunduğu görüşündedir. Gadamer’in bu iddiası, sanatın doğasına ilişkin ontolojik bir temellendirme yerleştirdiği gibi, insan deneyimlerinin antropolojik miras taşıdığına dair bir fikir de ortaya koyar. Bu kavramsal bağlam, ilkel toplumlarla modern insan arasındaki sürekliliğe dair düşünceler sunması bakımından önemlidir. Gadamer oyun, sembol ve festival kavramlarını, insanın en eski deneyimlerini günümüze taşıyan davranış biçimleri şeklinde tanımlar. Tıpkı bu üç kavramın zamanla biçim değiştirmesi gibi sanat da günümüzde biçimsel olarak değişmiştir. Gadamer, sanatı da insan bilimlerinin yöntemlerine göre ele alarak, anlam ve meşruiyet sorununu, kültürel bağlamların bir onayı şeklinde sunar. Gadamer’in insan bilimlerini anlamaya ve araştırmaya yönelik arayışı, insan bilimlerinin evrimi üzerinde modern kültürün etkisinin ve hümanizm mirasının bazı temel unsurlarının korunduğuna ilişkin olguyu çözümlemeye götürür. Makale içerik olarak bu bağlamı sanatta anlam ve meşruiyet sorunu çerçevesinde ele almaktadır. Bu bakımdan öncelikle modern sanat akımlarının ortaya çıkış hikâyesine yer verilmiş ve sonrasında sanatın meşruiyet sorunu şeklinde ifade edilen tartışmalara nasıl dönüştüğü ele alınmıştır. Ortaya konulan bakış açısının odağına Gadamer’in sanata dair düşünceleri yerleştirilmiştir.
Keywords : Modern Felsefe, Gadamer, Oyun, Sembol, Festival.