Öğretmen Yetiştirme ve Öğretmen Niteliğine İlişkin Resmi Belgelerde Eleştirel Düşünme ve Öğretiminin Yeri

Authors : Serap YILMAZ ÖZELÇİ

Pages : 124-135

Doi:10.51119/ereegf.2020.1

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2020-12-29

Article Type : Research Paper

Abstract :Günümüzde profesyonel bir meslek olarak adlandırılan öğretmenlik mesleğinin tarihi uzun yıllar öncesine dayanmaktadır. Bir mesleğin profesyonelliği, alanında belirli süre eğitim gerektirmenin yanında; bu mesleği icra eden bireylerde bulunması gereken özelliklerin tanımlanabilmesiyle belirlenir. Öğretmenlik mesleğinin de kendine özgü, mesleğin doğası ile ilişkili özellikleri vardır. Öğretmen yeterlikleri olarak kanun, kararname ve resmi belgelerde yer bulan bu özellikler öğretmenlik mesleğinin diğer mesleklerden ayrıldığı yönleri oluşturmaktadır. Zaten öğretmenlik mesleği de değişen koşullardan doğrudan etkilenmekte, sürekli güncelleme ve gelişme barındırmaktadır. Gelişim ve değişimin doğal bir sonucu olarak eğitim sistemlerinin hedefleri, buna bağlı olarak da öğretmenlerden beklenenler değişmektedir. Genç kuşaklara 21.yy becerilerinin kazandırılması, onların milli kültürel değerlere bağlı, dünya vatandaşı bireyler olarak yetiştirilmesi eğitim sistemlerinin ve öğretmenlerinin en temel görevleri haline gelişmiştir. Alanyazın incelendiğinde, eleştirel düşünme becerisinin de genç kuşaklara mutlaka aktarılması gereken bu beceriler arasında yer aldığı görülmektedir. Okulöncesinden yükseköğretime kadar eğitimin her kademesinde eleştirel düşünmenin kazandırılmasına ilişkin etkinlikler programlarda yer almaktadır. Eğitim programlarında yapılan güncellemelerde, eğitim yöneticilerinin yayımladıkları belgelerde tüm üst-düzey düşünme becerileri ile birlikte eleştirel düşünme becerilerine de yer verilmektedir. Bu araştırmanın temel amacı da öğretmen yetiştirme ve öğretmen niteliğinin arttırılması adına çalışan kurumların yayınladığı resmi belgelerde, eleştirel düşünme ve eleştirel düşünmenin öğretiminin varlığını incelemektir. Araştırma kapsamında MEB ve YÖK tarafından yayımlanan öğretmen yetiştire ve öğretmen nitelikleri konulu belgeler nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi ile ele alınmıştır. Elde edilen veriler betimsel yolla analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre söz konusu belgelerde genel olarak güncel eğitim politikalarına ve öğretmen istihdamı konularına yer verilmiştir. İncelenen üç belgenin ikisinde açık / doğrudan biçimde eleştirel düşünme ve eleştirel düşünmenin öğretimine dair ifadeler yer almaktadır. Bu sayı yeterli olmamakla birlikte belgelerin odağının temelde öğretmen yetiştirme olmadığı, bu nedenle eleştirel düşünmeden sınırlı bahsedildiği düşünülmektedir.
Keywords : öğretmen yetiştirme, öğretmen niteliği, eleştirel düşünme, eleştirel düşünmenin öğretimi