Türkiye Cumhuriyeti\\\'nin 100. Yılında Coğrafya ve Coğrafya Öğretmenliği Programlarının Akademik Yapısının İncelenmesi

Authors : Yasin Duran, Caner Aladağ

Pages : 403-428

View : 151 | Download : 238

Publication Date : 2024-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmayla Türkiye’deki coğrafya ve coğrafya öğretmenliği programlarının akademik yapısını çeşitli değişkenler açısından incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, ilgili programlarda görev yapan öğretim üyelerinin cinsiyetleri, ünvanları, doktora mezuniyet yılları, görev yaptıkları ve doktora yaptıkları üniversiteler, doçentlik alanları ve programların içten beslenme oranları incelenmiştir. Araştırma modeli, nitel araştırma geleneği içerisinde yer alan doküman inceleme deseninde gerçekleştirilmiştir. Türkiye’de coğrafya bölümü ve coğrafya eğitimi ana bilim dalı lisans programlarının bulunduğu üniversiteler ve bu üniversitelerde görev yapan öğretim üyelerine ilişkin veriler YÖK Atlas, YÖK Akademik, üniversitelerin personel bilgi sistemleri ve Ulusal Tez Merkezinden elde edilmiştir. Bu kapsamda henüz öğrencisi olmayan programlarda görev yapan öğretim üyelerinin de bilgilerine erişilmiştir. Buna göre, araştırmanın veri kaynağını Türkiye’deki 57 üniversitede bulunan 49 coğrafya bölümü ve 13 coğrafya eğitimi anabilim dalı lisans programlarında çalışan 390 öğretim üyesi oluşturmaktadır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel analiz kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda, coğrafya ve coğrafya öğretmenliği programlarında görevli öğretim üyelerinin cinsiyet açısından erkek, unvan açısından doktor öğretim üyesi ağırlıklı olduğu görülmüştür. Ayrıca öğretim üyelerinin yaklaşık üçte birinin 2005-2014 yılları arasında doktora yaptıkları tespit edilmiştir. Öğretim üyelerinin %96,15’i yurt içinde, %3,85’i ise yurt dışında doktorasını tamamlamıştır. Öğretim üyelerinin %70,51’i -mezun verme sayısına göre sırasıyla- İstanbul, Ankara, Atatürk, Fırat, Marmara ve Ege üniversitelerinde doktora yapmıştır. Alana insan kaynağı sağlayan bu üniversitelerin içten beslenme oranlarının da yüksek olduğu görülmektedir. Öğretim üyelerinin çok büyük bir kısmının coğrafya ya da coğrafya eğitimine yönelik doçentlik alanlarında oldukları tespit edilmiştir. Bunun dışında atmosfer bilimleri ve meteoroloji mühendisliği, yer bilimleri ve mühendisliği ile orman mühendisliği bilim alanlarında uzmanlaşan akademik personelin de görev yapmakta olduğu görülmüştür. Araştırma neticesinde elde edilen verilerin coğrafya ve coğrafya öğretmenliği lisans programlarının norm kadroları belirlenirken yardımcı olabileceği düşünülmektedir.
Keywords : Türkiye Cumhuriyeti’nin 100. Yılı, Coğrafya, Coğrafya Öğretmenliği, Akademik Yapı