Genetiği Değiştirilmiş Mısır Bitkisinin Zararlı Lepidopterlere Karşı Direnci Üzerine Değerlendirmeler

Authors : Hatice Özlem İNCE, Cengiz BAHADIROĞLU, Sevil TOROĞLU, Hakan BOZDOĞAN

Pages : 0-0

View : 17 | Download : 9

Publication Date : 2013-06-20

Article Type : Other Papers

Abstract :Kahramanmaraş ilinde son yıllarda birinci ve ikinci ürün olarak yoğun şekilde mısır bitkisi üretilmektedir. Zararlı böceklerden mısır kurdu insert ignore into journalissuearticles values(Ostrinia nübilalis Hübner); ve mısır koçan kurdu insert ignore into journalissuearticles values( Sesamia nonagrioides Lef.);, yılda ortalama 10–20 oranında ürün kaybına neden olmaktadır. Özellikle bu ürün kaybı buğday yerine ekilmiş mısır tarlalarında gözlenmektedir. Adı geçen zararlılarla mücadelede çeşitli yöntemler kullanılmakta olup son yıllarda tarlalarda genetiği değiştirilmiş mısır ekinlerine geniş yer verilmektedir. Bu mısırların genine Bacillus thuringiensis bakterisinin genleri aktarılarak bitkinin böceklere karşı direnci sağlanmıştır. Bacillus thuringiensis’ in belirli böcek türlerine etki mekanizmasını araştıran bilim adamları, bakterinin toksin sınıfları olan Cyt insert ignore into journalissuearticles values(cytolysins); ve Cry insert ignore into journalissuearticles values(kristal delta endotoksin); proteinleri üzerine yoğunlaşmışlardır. Cyt proteinleri Coleoptera ve Diptera,  Cry proteinleri ise Lepidoptera takımına ait böcek türlerine karşı etkili olmaktadır. Bu çeşitli Bt türlerinden elde edilen kristal protein kodlayan genler insert ignore into journalissuearticles values(ticari olarak Bt- toksini olarak adlandırılır); zararlı böceklere dayanıklı hale getirmek için bitkilere aktarılmaktadır. Ayrıca toksisiteyi artırmak ve direnci düşürmek için genetiği değiştirilmiş çeşitli Bt- toksinler de geliştirilmiştir. Fakat Bt teknolojisinin vaatleri, Bt mısırının insan sağlığı ve çevreye olan kasıtsız etkileri hakkındaki endişeler bu çabaları gölgelemekte olup Cry proteininin toksisitesi, alerjinitesi ve antibiyotik direnç genlerinin insan sindirim sisteminin mikroflorasında lateral transferinin insan sağlığını tehdit ettiği düşünülmektedir. Örneğin Bt mısır hedef olmayan organizmalar için toksik olabilir, transgenik genler akraba mısır türlerine geçebilir ya da ayrıca diğer zararlı böcekler Bt proteinlerine direnç kazanabilirler. Dolayısıyla bu derleme, transgenik mısır ile ilgili yürütülen uygulamalı çalışmaların çevre ve insan sağlığı üzerine etkileri konusunda kuşkuların mevcut olduğunu ortaya koymaktadır.
Keywords : O nubilalis, S nonagrioides, larva, B thuringiensis, GD mısır, cry proteini