ÇANKIRI-ÇORUM HAVZASI OLIGOSEN KUMTAŞLARININ PETROGRAFİSİ VE PROVENANSI, YOZGAT

Authors : Hilal DOKUZ

Pages : 1089-1094

Doi:10.28948/ngumuh.502251

View : 15 | Download : 11

Publication Date : 2018-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Çankırı-Çorum Havzası Oligosen istifleri, özellikle Yerköy insert ignore into journalissuearticles values(Yozgat); ile Delice insert ignore into journalissuearticles values(Kırıkkale); arasında yanal devamlılığı olan ve kırmızı rengi ile kolay haritalanabilen karasal kırıntılılardan oluşur. Litolojisi çoğunlukla konglomera, kumtaşı ve çamurtaşı olup, yer yer evaporit seviyeleri bulundurur. Fasiyes analizlerine göre alüvyon yelpazesi, akarsu ve göl ortamlarında çökelmiştir. Önceki çalışmalarda İncik, Deliceırmak, Kızılöz ve Kızılırmak Fm. olarak haritalanan birimin yaşı Oligosen, Geç Oligosen, Oligosen-Erken Miyosen olarak verilmektedir. Omurgalı fosil, palinoloji ve göreceli stratigrafi verileri Oligosen-Erken Miyosen aralığını gösterse de alt ve üst sınırların nerelere kadar uzandığı belli değildir. Öte yandan, Kırşehir Masifi’nin yükselmesi ve yüzeylenmesi, daha genel ifade ile İç Anadolu’dan denizin çekilmesi ve bölgenin tektonostratigrafik evrimi için bu istifin stratigrafisinin belirlenmesi ve petrografisinin ortaya konulması gereklidir.    Bu çalışmanın konusunu oluşturan Yozgat-Yerköy civarında yer alan Oligosen yaşlı kumtaşlarının bileşenleri kuvars, plajiyoklaz, alkali feldispatlar insert ignore into journalissuearticles values(ortoklas, mikroklin);, mikalar insert ignore into journalissuearticles values(muskovit, biyotit);, sedimanter insert ignore into journalissuearticles values(karbonat, çört);, magmatik ve metamorfik kayaç parçaları insert ignore into journalissuearticles values(şist); ile ağır minerallerden insert ignore into journalissuearticles values(epidot, zirkon, hornblend); oluşmaktadır. Petrografik olarak incelenen birimler Q-F-L üçgen diyagramında [1]’a göre arkoz ve litik arkoz, [2]’a göre arkozik arenit olarak sınıflandırılmıştır. Provenans çalışmaları kapsamında Qt-F-L üçgen diyagramları kullanılarak kumtaşlarının kaynak alanlarıyla ilgili çıkarımlarda da bulunulmuştur. Buna göre Yozgat-Yerköy civarı kumtaşlarının ana kaynağı çoğunlukla temel yükselim ve yay geçişi bölgesine düşmektedir.
Keywords : Oligosen, İncik Fm, Kumtaşı, Sedimanter Petrografi, Orta Anadolu