KAVUKLU BÖLGESİ (ULUKIŞLA-NİĞDE) PALEOSEN-YAŞLI YASTIK LAVLARIN ALTERASYON MİNERALOJİSİ

Authors : Murat ÇİFLİKLİ

Pages : 1142-1147

Doi:10.28948/ngumuh.502345

View : 15 | Download : 7

Publication Date : 2018-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Kavuklu insert ignore into journalissuearticles values(Ulukışla-Niğde); bölgesinde Paleosen yaşlı Ulukışla formasyonu içerisinde geniş yayılımlar sunan deniztabanı volkanizması ürünü olan bazaltik yastık lavlar yüzeylenmektedir. Yastık lav loblarının dış yüzeyinde yoğun, merkeze doğru azalan biçimde alterasyon gözlenmektedir. Bu çalışmada, yastık yapılı lav görünümlü bazaltik kayaçların mineralojik-petrografik özellikleri ve deniz suyu-volkanik kayaç etkileşiminden kaynaklanan alterasyon özelliklerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, dokusal insert ignore into journalissuearticles values(optik ve elektron mikroskop);, mineralojik insert ignore into journalissuearticles values(X-ışınları kırınımı-XRD); ve kimyasal insert ignore into journalissuearticles values(X-ışınları floresans spektrometresi-XRF); incelemeler gerçekleştirilmiştir. Optik mikroskop incelemelerine göre, alterasyonun yaygın olduğu örneklerde çatlak ve boşluk ve/veya gözenek dolgusu biçiminde çoğunlukla klorit, daha az oranda kısmen kloritleşmemiş biyotit olmak üzere fillosilikat mineralleri gözlenmiştir. Kloritler yer yer ferromagnezyen minerallerini tümüyle ornatmışlardır. Çatlak ve gözenek dolgusu biçiminde gözlenen karbonat ve kuvars mineralleri filosilikatlardan sonra gelişen son evre alterasyon ürünlerini temsil etmektedir. XRD kil fraksiyonu incelemeleri fillosilikat minerallerinin klorit, karışık tabakalı klorit-smektit insert ignore into journalissuearticles values(C-S, korensit); ve illit/mikalardan oluştuğunu göstermiştir. Fillosilikat birlikteliklerini klorit, klorit ± C-S, klorit ± illit, klorit ± C-S ± illit oluşturmaktadır. Taramalı elektron mikroskop insert ignore into journalissuearticles values(SEM); verilerine göre kloritler 2-10 µm boyutlu, fleks biçimli topluluklar şeklinde gelişmiştir. Elde edilen bulgular, yastık yapılı bazaltların deniz tabanına yayılımı ve bunu izleyen dönemde volkanik kayaç-deniz suyu etkileşimi sonucu Fe ve Mg içeriği yüksek magmatik bileşenlerden itibaren Fe ve Mg içeriği yüksek insert ignore into journalissuearticles values(trioktahedral); fillosilikat minerallerinin geliştiğini göstermiştir. Daha sonraki evreyi temsil eden çatlak/gözenek dolgusu karbonat mineralleri bazaltik kayaçların denizel ortamda bulunmalarıyla ilişkili gözükmektedir.
Keywords : Yastık lav, bazaltik volkanizma, alterasyon, fillosilikat