Sivas Havzasındaki Eosen volkanizmasından kaynaklanan arsenik kirliliği: Yalıncak köyü (Hafik, Sivas) eski içme suyu kaynağı

Authors : Birsen Feray BİÇGEL, Mehmet Ali KURT, Ümit YILDIRIM, Cüneyt GÜLER, Onur GÜVEN

Pages : 511-519

Doi:10.28948/ngumuh.932689

View : 15 | Download : 8

Publication Date : 2021-07-27

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı, Yalıncak köyü insert ignore into journalissuearticles values(Hafik, Sivas); eski içme suyu kaynağındaki yüksek arsenik insert ignore into journalissuearticles values(As); derişiminin insert ignore into journalissuearticles values(1512 µg/L); kökeninin araştırılmasıdır. Bu amaçla, içme suyu kaynağının beslenim alanında yüzeyleyen kayaçlardan 48 adet örnek alınmıştır. Kayaç örneklerinin ana oksit içerikleri XRF yöntemiyle, mineralojik bileşimleri polarizan mikroskop ve XRD yöntemleriyle, minerallerin As derişimleri ise SEM-EDS yöntemi kullanılarak belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda, sulardaki arseniğin kaynağının, piroksen ve plajiyoklaz mineralleri ile birlikte değişik köken ve boyuta sahip volkanik cam parçaları içeren tüfit birimi olduğu tespit edilmiştir. Kayaç örneklerindeki arsenik oksit insert ignore into journalissuearticles values(As2O3); derişimleri %0.01 ve %0.14 arasında değişmekte olup bazı minerallerde %14’e varan As mevcuttur. Çalışma sonucunda, bölgedeki yüzey ve yeraltı sularındaki arsenik kirliliğinin Sivas Havzası’ndaki Eosen yaşlı Bozbel formasyonu içindeki tüfitlerde bulunan FeAsS insert ignore into journalissuearticles values(arsenopirit); ve BAsO4 insert ignore into journalissuearticles values(borarsenat); minerallerinin çözünmesinden insert ignore into journalissuearticles values(su-kaya reaksiyonu yoluyla); kaynaklandığı belirlenmiştir.
Keywords : Yalıncak köyü Hafik, , içme suyunda arsenik, tüfit, arsenopirit, borarsenat