Eskişehir’de hava kirliliği: PM10, PM2.5 ve SO2 konsantrasyonlarının mekânsal-zamansal değişimi ve kaynaklarının değerlendirilmesi

Authors : İlker Balcılar

Pages : 1115-1126

Doi:10.28948/ngumuh.1459990

View : 237 | Download : 252

Publication Date : 2024-10-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Bir bölgedeki hava kalitesine etki eden kaynakların ve katkılarının belirlenmesi etkin kontrol stratejilerinin geliştirilmesi için büyük önem taşımaktadır. Bu çalışmada, Eskişehir\'deki üç farklı istasyondan elde edilen PM10, PM2.5 ve SO2 verileri 2023 yılı için incelenmiştir. Tüm istasyonlarda, PM10 ve PM2.5 konsantrasyonlarının Dünya Sağlık Örgütü tarafından önerilen sınır değerlerin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Kirleticilerin zamansal ve mekânsal değişimleri ile iki değişkenli polar grafikleri incelendiğinde, İstasyon 1\'de trafik ve evsel ısınmanın tüm kirleticiler üzerinde yüksek katkısı gözlenmiştir. İstasyon 2\'de ise trafik ve ısınmanın kirleticiler üzerindeki katkıları farklılık göstermiştir. İstasyon 3\'te ise SO2 ve PM2.5 üzerinde antropojenik kaynaklar daha etkili olurken, PM10\'da toprak emisyonlarının etkisi de gözlenmiştir. PM10 için konsantrasyon ağırlıklı yörünge modeli, Türkiye\'de İç Anadolu ve Ege bölgeleri ile Yunanistan üzerindeki bölgeleri önemli katkı sağlayan bölgeler olarak belirlemiştir.
Keywords : Mevsimsel değişim, İki değişkenli polar grafik, Konsantrasyon ağırlıklı yörünge