Barış inşasında yeni bir yaklaşım olarak hibrit barış: Bosna-Hersek örneği

Authors : Ayça EMİNOĞLU, Yeşim AYDIN

Pages : 495-512

Doi:10.25287/ohuiibf.716653

View : 14 | Download : 8

Publication Date : 2021-04-12

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışma, Soğuk Savaş sonrası dönemde Sovyetler Birliği’nin dağılması ile meydana gelen çatışmalarda etkin paradigma olduğu kabul edilen liberal barışın, barış inşası faaliyetlerinde nasıl başarısızlığa uğradığını ve bu başarısızlık karşısında yeni bir yaklaşıma duyulan ihtiyacı Bosna-Hersek örnek ülkesi ile göstermeyi hedeflemektedir. Liberal barış, temel unsurları olan demokratikleşme, insan hakları, hukukun üstünlüğü ve liberal piyasa sistemini çatışma sonrası bölgelerde kurumsallaştırmaya çalışırken; sürdürülebilir barış ve güvenlik hedeflerken başarısız/kırılgan devletler ortaya çıkarmıştır. Buna göre özelde Bosna-Hersek üzerinde durularak bazı sonuçların belirginlik kazandığı çalışmada, liberal barışın Batı’nın çıkarlarına odaklanmak suretiyle, dayatma yoluyla bir barış oluşturduğu ve bu nedenle de sürdürülebilir barışı garanti etmediği ortaya koyulmaktadır. Çalışma, liberal barışın Bosna-Hersek’teki barış inşasındaki başarısızlık nedenlerinden hareketle yeni bir yaklaşım olarak hibrit barışı ortaya atmaktadır. Hibrit barış, Batı yerine yerelin beklenti ve taleplerine uygun bir çözüm sunmakla birlikte çatışma sonrası toplumun sosyo-psikolojik durumunu da dikkate almaktadır. Dolayısıyla çatışma bölgelerinde negatif barışın sağlanması kadar, oluşturulan barışın sürdürülebilirliğinin sağlanmasında hibrit barışın ihtiyaca cevap vereceği ve bu sayede liberal barışın ihmal ettiği yerelin beklenti ve talepleri doğrultusunda ve çatışma sonrası toplumun rehabilitasyonunu da kapsayacak şekilde bir barış inşasıyla sürdürülebilir yani pozitif barış oluşturacağı savunulmaktadır.
Keywords : Liberal Barış, Barış İnşası, Hibrit Barış, Bosna Hersek, Çatışma Çözümü