Amerikan gotik edebiyatın erken bir örneği: Brockden Brown’ın kısa öyküsü “Somnambulizm”

Authors : Erel MEZ

Pages : 1-11

View : 12 | Download : 7

Publication Date : 2022-12-31

Article Type : Research Paper

Abstract :Amerikan doğasına özgü bir gotik yaratabilmek için Avrupa gotiğindeki klasikleşmiş ögelerin aksine, gizemli Batı Amerika’nın vahşi doğasına yer veren Charles Brockden Brown’ın eserleri kendine özgü bir Amerikanlık barındıran doğaüstü şiddet unsurları içerir. Brown, Bağımsızlık Savaşı’nın ardından yeni bir ulusun kurulmasıyla şekillenen egemen fikirleri kendine has bir şekilde yorumlarken, siyasetin de sınırlarını zorlayan bir yazardır. Brown’ın “Somnambulizm: Bir Fragman” adlı eseri ise zihnin çatallanmış doğası ve insanın algısal verileri doğru yorumlayıp makul çıkarımlara varma yeteneği hakkında sorular ortaya koymanın yanı sıra, erken dönem Amerikan edebiyatının en iyi kısa öykülerinden biri olarak da değerlendirilebilir. Eserlerinde duygusal ve ruhsal olarak uç bir gotik bağlam kullanan Brown, bu psikolojik derinliğin yanında, mutluluğun tahrip edilmesi ve kötülüğün kışkırtılması gibi, insanoğlunun uç eylemlerini ortaya koyan sıra dışı bilinç durumlarını da sergilemiştir. Bu gibi yaklaşımlarıyla Amerikan gotik edebiyatının kendine özgü hatlarını çizen Brown’ın “Somnambulizm” öyküsü, sadece yeni Amerikan demokrasisinin tehlikelerini sunmakla kalmayıp federalist düşüncenin de bu tehlikelerle baş edebilme kapasitesinin olmadığı gerçeğini de yansıtarak, gotiği ayrıca Amerikan düşünsel boyutunda yansıtmaktadır. Bu çalışma, karakter yaratma sürecinde şiddetin kaynağı ile meşgul bir açıyla eserler kurgulayan Brown’ın “Somnambulizm” adlı kısa öyküsünü, anlatıcıya ait kişisel deneyimlerden üretilmesi veya otantik gerçeklere dayandırılabilme özelliğiyle ayrıca, Amerikan edebiyatında kısa öykünün temelini oluşturacak olan başarılı yazarlara ilham kaynağı olarak hizmet etmesi bakımından da önemi açısından incelemektedir.
Keywords : Kısa Öykü, Gotik, Charles Brockden Brown, Amerikan Gotiği, On dokuzuncu yüzyıl, Amerikan edebiyatı