Şemseddin Muhammed İsfahânî’nin Kösedağ Bozgunu Öncesi ve Sonrası Diplomatik Faaliyetleri (1242-1245)

Authors : Erol TOPÇU

Pages : 242-266

View : 16 | Download : 6

Publication Date : 2019-07-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Şemseddin Muhammed İsfahânî insert ignore into journalissuearticles values(?-1249);, Türkiye Selçuklu Devletine uzun yıllar hizmet etmişönemli devlet adamlarından biridir. Kaynaklar, onun adını ilk defa Sultan I. İzzeddin Keykâvus döneminde zikreder. Bu dönemde sırasıyla eşrâf-ı matbah insert ignore into journalissuearticles values(mutfak sorumlusu);, münşî insert ignore into journalissuearticles values(İnşâ Divanı kâtibi); ve Sultanın özel kâtibi anlamına geleninşâ-i hâssgörevlerinde bulunmuştur. Sultan I. Alâeddin Keykubâd döneminde ise inşâ divanı başkanlığı insert ignore into journalissuearticles values(Tuğrâi); ve daha sonra da Kayseri şahneliği görevinde bulunmuştur. II. Gıyaseddin Keyhüsrev döneminde Saltanat nâibliğine getirilen İsfahânî, Moğol istilası sırasında üstlendiği vazifeler neticesinde Niyâbet-i Hazret ve ardından Vezirlik makamına yükselmiş ve ölene kadar bu görevi ifa etmiştir. Şemseddin İsfahânî’nin Saltanat nâibi olarak görev yaptığı süreçte, Kösedağ bozgunu öncesi ve sonrası insert ignore into journalissuearticles values(1242-1245); devleti adına yürüttüğü diplomatik faaliyetler, hem kendisi hem de Türkiye Selçuklu Devleti açısından önemli sonuçlar doğurmuştur. Kösedağ bozgunundan sonra Türkiye Selçuklu Devleti’nde Moğol tahakkümü başlarken, Batı Moğollarının lideri Batu Han’dan aldığı yarlığ ile otoritesini kuran Şemseddin İsfahânî için ise bir ikbal dönemi başlamıştır. Biz de bu çalışmamızda, İsfahânî’nin söz konusu diplomatik faaliyetleri ve doğurduğu sonuçları ele aldık.
Keywords : Şemseddin Muhammed İsfahânî, Vezir, Türkiye Selçuklu Devleti, Selçuklular, Kösedağ Savaşı