Laiklik – Din İlişkisi

Authors : Şükrü USLU

Pages : 235-250

Doi:10.17120/omuifd.52590

View : 14 | Download : 7

Publication Date : 2004-08-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Laiklik-din ilişkisini izah etmeden önce, tarihi süreç içerisinde din ile devlet arasındaki ilişkileri tespit etmek gerekir. İlk çağlardan itibaren iktidar erki kutsala dayandırılmak suretiyle yapılmıştır. Eski Mısır ve Roma bunun en tipik örnekleridir. Yönetene itaat, kutsala itaatla eş değerde görülmüş, yönetimdeki oluşum din olgusuyla birleşerek kutsal devlet tipolojilerinin ortaya çıkmasıyla sonuçlanmıştır. İlk çağlardan modern döneme kadar geçen sürede din-devlet ilişkileri, toplumun medeniyet ve kültürel gelişimini etkileyerek, siyasal bir değişime yol açmıştır. Böylece devlet yapılarında köklü nitelik değişiklikleri birbirinden ferklı yönetimleri ortaya çıkarmıştır. Zamanla hukuk kuralları din kurallarından ayrılmış, toplumun ve çağın ihtiyaçlarına uygun devlet sistemleri oluşmuş, din ile siyaset arasında bir farklılaşma meydana gelmiştir. Din ile devlet işlerinin birbirinden ayrılması bu farklılaşmanın son halkasını teşkil etmiş, din ile devlet ilişkilerini belirleme açısından son halka olan yeni sisteme laik devlet modeli denilmiştir. Esasen laiklik ve din birbiri ile çelişecek bir konumda değildir. Laiklik, toplumda fikir ve inanç ayrılıklarının düşmanlığa dönüşmesini önleyen modern değişim dinamizmini sağlayacak bir ilkedir. İslam dini de, akla, bilime düşünceye ve hoşgörüye verdiği önem dolayısıyla laikliğe giden yolu açmıştır. Kur’an ve Sünnette bunlara işaret eden sayısız örnekler vardır. Netice olarak vahyin ve peygamberin dışında akıl ve bilim İslâm’ın temel merciileri olduğu gibi laikliğin de temel dayanaklarıdır.
Keywords : Laicism, religion, state, belief, tolarance, science, intelligence