Bir Köy Okulunun Serencamı: Bafra-Tekkesarmaşık İlkokulu

Authors : Zafer GÖLEN

Pages : 97-128

Doi:10.51533/insanbilimleri.1014687

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2021-12-28

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla birlikte ülke sathında topyekûn eğitim seferberliği başlatıldı. Ancak ülkenin içinde bulunduğu iktisadî darlık ve II. Dünya Savaşı’nın ortaya çıkardığı olumsuz şartlar yüzünden Samsun’un Bafra ilçesine sadece 10 km uzakta bulunan Tekkesarmaşık Köyü’ne ilkokul, Cumhuriyet’in ilanından 27 yıl sonra gelebildi. Okul denilen bina küçük bir lojman ve tek sınıftan ibaret bir yapı idi. Orta altı gelir düzeyine sahip, tamamı çiftçilikle geçinen köy sakinleri okulu sahiplendiler. Kız ve erkek çocuklarını ayırt etmeksizin derhal okula yolladılar. Ne var ki köylülerin eğitimden beklentileri farklı idi. Çoğu çocuk okula sadece okuma yazma ve dört işlem yapacak kadar matematik öğrenmesi için gönderildi. 1960’ların ortalarına kadar birçok çocuk mezun dahi olamadan okuldan ayrılmak zorunda kaldı. Yine de okul eğitime devam ettiği 56 yıl boyunca köyün adeta kalbi işlevini gördü. Köyün hem akademik hem de en önemli sosyal mekânı haline geldi. 1965-1990 yılları okulun altın dönemleriydi. Özellikle öğrenci sayısı bakımından okulun en kalabalık dönemi bu yıllardı. Ardından köy nüfusundaki azalma ile birlikte okul ve öğretmen sayısı da düştü. Nihayet 2006’da taşımalı sisteme geçilmesi ile okul kaderine terkedildi. Bu çalışmada okuldan arta kalan belgelere dayalı olarak okulun tarihi ortaya konulmaya çalışıldı. Çalışmanı tek amacı eğitim tarihine katkı değil, aynı zamanda köylerin hafızası niteliğinde olan ve kaderine terkedilen bu okulların arşivlerine, mümkünse de binaların korunmasının önemine dikkat çekmektir.
Keywords : Tekkesarmaşık Köyü İlkokulu, Bafra, Köy Öğretmeni, Okul Arşivi