Assessment of Selected European and Asian Countries COVID-19 Statuses Using Entropy and MAUT Methods

Authors : Murat BOLELLİ

Pages : 7483-7504

Doi:10.26466/opus.943167

View : 12 | Download : 6

Publication Date : 2021-12-26

Article Type : Research Paper

Abstract :Bu çalışmanın amacı araştırmaya konu edilen Avrupa ve Asya ülkelerinin COVID-19 durumlarının entropi ve çok nitelikli fayda teorisi insert ignore into journalissuearticles values(MAUT); kullanılarak değerlendirilmesidir. Araştırma verileri Our World in Data veri tabanlarından 15 Nisan 2021 tarihi itibariyle temin edilmiştir. Literatüre paralel olarak değerlendirmede kullanılmak üzere on dört ölçüt seçilmiştir. Kriterlerin objektif ağırlıklandırılmasında entropi yöntemi kullanılmış, nüfus yoğunluğu insert ignore into journalissuearticles values(15.6%);, yüz kişi bazında tüm dozlar aşılanmış insan sayısı insert ignore into journalissuearticles values(12.1%);, bin kişi bazında uygulanan test sayısı insert ignore into journalissuearticles values(10.2%);, diyabet yaygınlığı insert ignore into journalissuearticles values(8.9%);, pozitif oranı insert ignore into journalissuearticles values(8.5%);, kardiyovasküler ölüm oranı insert ignore into journalissuearticles values(8.3%);, milyon kişi bazında ölüm oranı insert ignore into journalissuearticles values(7.3%);, %);, yüz kişi bazında aşılanmış insan sayısı insert ignore into journalissuearticles values(6.1%);, milyon kişi bazında vaka sayısı insert ignore into journalissuearticles values(5.2%);, bin kişi başına düşen hastane yatağı sayısı insert ignore into journalissuearticles values(4.7%);, bin kişi başına düşen hemşire ve ebe sayısı insert ignore into journalissuearticles values(4.1%);, kapanma endeksi insert ignore into journalissuearticles values(3.4 %);, bin kişi başına düşen doktor sayısı insert ignore into journalissuearticles values(3.1%); ve 65 yaş üzeri nüfus oranı insert ignore into journalissuearticles values(2.6%); sıralaması elde edilmiştir. Ülkeler MAUT yöntemi ile sıralandığında ilk beş ülkenin Bahreyn, Sırbistan, Slovakya, İsrail ve Slovenya olduğu, son beş ülkenin ise Malezya, Norveç, Japonya, Finlandiya ve Güney Kore olduğu belirlenmiştir. Araştırma bulguları sonuç bölümünde tartışılmıştır.
Keywords : COVID 19, Entropi, MAUT, Çok Kriterli Karar Verme