Ham Petrol İthalatı ve Büyüme

Authors : Zehra DOĞAN ÇALIŞKAN, Mehmet ÇAKMAK

Pages : 935-955

Doi:10.26466/opus.552784

View : 13 | Download : 10

Publication Date : 2019-06-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Petrol bir enerji kaynağı olarak özellikle 20. yüzyıldan itibaren ülkeler arası büyüme farklılıklarının açıklanmasında önemli bir değişken olarak değerlendirilmektedir. Uluslararası iktisat literatüründe yer alan Faktör Donatımı insert ignore into journalissuearticles values(Heckscher-Ohlin);  teorisine göre, bir ülke hangi üretim faktörüne zengin olarak sahipse, o faktörün yoğun biçimde kullanıldığı mallarda karşılaştırmalı üstünlük elde eder. Dolayısıyla uzmanlaştığı bu malları ihraç ederken, kıt miktarda sahip olduğu malları ithal eder. Bu teori temel anlamda bir ülkenin doğal kaynaklar bakımından üstün olduğu alanlarda üreterek uzmanlaştığı malları, bu kaynakların kıt olduğu ülkelere ihraç ederek büyümesini vurgulamaktadır. Günümüzde ham petrol bakımından bazı ülkeler ihracatçı konumdayken bazıları da ithalatçı konumdadır.  Bu bağlamda petrol kaynağı olmayan ülkeler üretimin devamlılığı için petrol ithali yoluna gitmektedirler. Büyümenin devamlılığını sağlayan petrol ithalatı ile büyüme oranları arasında sıkı bir ilişki bulunmaktadır. Bu bakımdan çalışmada Türkiye’de 1997-2017 dönemi için petrol ithal miktarı ile büyüme arasında nasıl bir ilişki olduğu VAR insert ignore into journalissuearticles values(Vektör Otoregresif Model); modeli kapsamında incelenmiştir. Bu bağlamda Granger Nedensellik, Johansen Eşbütünleşme, Varyans Ayrıştırma ve Etki-Tepki Analizleri uygulanmıştır. Analiz sonucunda değişkenler arası uzun dönemli bir ilişki ile büyümeden petrol ithalatına doğru tek yönlü bir nedensellik ilişkisi bulgulanmıştır.
Keywords : Petrol İthalatı, Büyüme, VAR Modeli