Azerbaycan Tiyatrosu Üzerine Bir İnceleme: Geçmişten Sovyet Dönemine Kadar

Authors : Ümit AKIN

Pages : 5586-5630

Doi:10.26466/opus.748125

View : 10 | Download : 7

Publication Date : 2021-06-15

Article Type : Research Paper

Abstract :Edebiyatın önemli kollarından olan tiyatro, olmuş ya da olabilecek konular etrafında gelişen, bir seyirci topluluğunun önünde canlandırmaya dayanan etki gücü yüksek bir sanattır. Başlangıcı tam olarak bilinmese de ortaya çıkışı, araştırmacılar tarafından Doğu’da M.Ö XII. yüzyıla, Batı’da M.Ö V.-VI. yüzyıla kadar götürülür. Azerbaycan’da da tiyatronun geçmişi çok eskiye götürülmekle birlikte net tarih belirtilemez. Azerbaycan’da modern tiyatro ise 19. yy’ın ortalarından başlamak suretiyle gelişme gösterir. Bu döneme kadarki boşluk Azerbaycan halk tiyatro oyunlarıyla doldurulmuştur. En çok oynanan halk oyunları; Mezheke, Kosa Kosa, Kilim Arası, Şah Salim, Karavelli, Şebeh, Sayaçı, Lağlağı, Dervişlik, Kevser, Cütçü Şumu, Yuğ, Tenbeki Kendirbaz vb.dir. Bu oyunlar bir taraftan Azerbaycan’ın kadim tarihini ileriye taşırken diğer taraftan modern Azerbaycan tiyatrosunun oluşmasına katkıda bulunmuştur. Azerbaycan tiyatrosuyla ilgili olarak ülkemizde az çalışmanın olması bizi bu çalışmayı yapmaya sevk etmiştir. Çalışmamız doküman araştırmasına dayalı olup Azerbaycan halk tiyatrosunun başlangıcı, Azerbaycan modern tiyatrosunun teşekkülü ve yükselmesini -Sovyet Dönemi ilk dönemine kadar- esas almaktadır.
Keywords : Azerbaycan geleneksel halk tiyatrosu, halk oyunları, modernleşme