ULUBEY / AKPINAR MAHALLESİ’NDEN BİR MEYDAN ÇEŞMESİ ÖRNEĞİ: BEŞOLUK ÇEŞMESİ

Authors : Ahmet Ali BAYHAN

Pages : 8-18

View : 13 | Download : 8

Publication Date : 2015-12-01

Article Type : Other Papers

Abstract :Canik dağlarının yamacına yaslanmış olarak kurulmuş olan Ulubey ilçesi, Ordu ilinin önde gelen ilçelerinden biridir ve özellikle 1071 Malazgirt Savaşı’nın ardından Çepniler başta olmak üzere Türkmenlerin yerleşimine sahne olmuş tarihi bir yöredir. Ordu-Sivas yolu üzerinde, Küpkaya Kanyonu, Çağlayan Şelalesi ve Ohtamış Şelalesi gibi doğal güzellikleri, Şuayip Tepesi ve Sayacabaşı gibi mesire alanları, Şahinkayası gibi doğal spor insert ignore into journalissuearticles values(dağ ve tırmanma); alanı, Çubuklu Kalesi, Kıranyağmur Kaya Mezarı, Kıranyağmur Çeşmesi ve Camii, Kızılin ve Sarpdere Köprüleri gibi arkeolojik ve sanat yapıları ile doğal, tarihi ve kültürel bakımdan oldukça zengin olan Ulubey ilçesindeki önemli eserlerden birisi de Akpınar Mahallesi’nde bulunan Beşoluk Çeşmesi’dir. XIX. Yüzyıl sonlarına tarihlendirilen ve aynı zamanda ‘Akpınar Çeşmesi’ adıyla müsemma olan Beşoluk Çeşmesi, aslında halkın su ihtiyacını karşılamak amacıyla bağımsız olarak inşa edilmiş ‘umumi veya mahalle çeşmeleri’ sınıfında şehir içi çeşmeleri olarak tasnif edilebileceği gibi, evlerin arasında kendine has küçük bir meydandaki konumu, herhangi bir yapıya bitişik olmayan müstakil yapısı ve üçü yuvarlak kemerli birer nişle hareketlendirilmiş dört cepheli mimari tipi ile özellikle İstanbul’da yoğunlaşan ancak bazı Anadolu kentlerinde de örneklerine rastlanılan Osmanlı meydan çeşmelerinin taşradan önemli bir numunesi durumundadır. Bu çalışmada mimari hususiyetleri nedeniyle Beşoluk Çeşmesi, öncelikle detaylı bir şekilde incelenmiş ve tanıtılmış, ardından da Anadolu Türk mimarisi içerisindeki yeri ve önemi belirlenmeye çalışılmıştır
Keywords : Ordu, Ulubey, Osmanlı, Meydan Çeşmesi, Su Yapısı