AN OTTOMAN SCRIBE AND INTELLECTUAL: KÂTİB ÇELEBİ AND THE ANALYSIS OF HIS WORK “DÜSTÛRU’L-‘AMEL Lİ-ISLÂHİ’L-HALEL”

Authors : Hüseyin GÜNDOĞDU

Pages : 81-92

View : 8 | Download : 10

Publication Date : 2010-03-01

Article Type : Research Paper

Abstract :Yirmiyi aşkın eseriyle bir kâtipten ziyade büyük bir Osmanlı entelektüeli olarak tanınan Kâtib Çelebi yalnızca kendi zamanında değil takip eden yüzyıllarda da adından sıkça söz ettirmiştir. Yıllarca biriktirdiği kitaplardan oluşan özel kütüphanesi sayesinde hem antik doğu ve batı eserlerinden ve hem de çağdaş çalışmalardan haberdar olmuştur. Bu makale yazarın sosyal ve politik görüşlerini Düstûru’l-‘Amel li-Islâhi’l-Halel adlı ıslahatname türü risalesi üzerinden anlamaya çalışmaktadır. Risalede ilk olarak Osmanlı Devleti’nin mevcut problemlerini ortaya koyan Kâtib Çelebi, ardından İbn Haldun’dan etkilendiğini açıkça gösteren görüşleri ile Osmanlı devlet ve toplumunun bir analizini yapmakta ve son olarak da süregiden çöküşü önleyebilmek için özgün öneriler sunmaktadır
Keywords : Kâtib Çelebi, İbn Haldun, Gerileme, Reform, Islahatname