Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Rolü ve Krizlerdeki Etkileri

Authors : Mehmet GÜNAL

Pages : 147-155

View : 8 | Download : 9

Publication Date : 2019-03-25

Article Type : Research Paper

Abstract :  1990’lı yıllarda farklı ülkelerde yaşanan ekonomik krizler ve 2008 yılında Amerika’dan dünyaya yayılan küresel ekonomik krizle birlikte adları daha fazla duyulmaya başlayan rating kuruluşları, dünya finans sektörü üzerindeki etkileri ve tartışmalı notları nedeniyle sıkça gündeme gelmektedir. S&P, Moody’s ve Fitch Ratings dünya çapındaki derecelendirme kuruluşları arasında en büyük oyuncular olarak görülmektedir. Bu üç büyük kuruluş, özellikle de son 10 yıldır yapmış olduğu derecelendirmelerindeki tutarsızlıkları ve zamansızlıkları yüzünden birçok politikacı ve yatırımcı tarafından daha çok tartışılmaya ve sorgulanmaya başlamıştır. Kredi derecelendirme sektöründe faaliyet gösteren üç büyük şirketin sadece şirketlere, kuruluşlara ve ülkelere not vererek yatırımcılara ve borçlanıcılara yardım etmekten ziyade, bazı siyasi amaçlara hizmet ettiği yolunda şüpheler ve tartışmalar artmıştır. Türkiye açısından baktığımızda 1994 ve 2000-2001 krizlerinde de rating kuruluşları tartışılmış olmakla birlikte, son dönemde ABD’nin ülkemize uyguladığı yaptırımlar ve buna bağlı olarak döviz kurlarının ani yükselişinin de etkisiyle daha çok tartışılır olmuştur. Bu çerçevede, çalışmamızda rating kuruluşlarına yapılan eleştiriler ve dünyada yaşanan krizlerdeki etkileri ile Türkiye’ye verdikleri notlar ve etikleri ele alınmıştır. Dünya üzerinde yaşanan krizler dikkate alındığında, derecelendirme kuruluşlarının verdiği notların yanıltıcı olduğu ve bu krizleri önceden öngörme kabiliyetlerinin olmadığı kanısı oluşmuştur. Yüksek not alan ülkelerin kısa süre sonra finansal krize girmeleri, şirketlerin iflas etmeleri bu kurumların ekonomik çöküşlerdeki aktörlerden biri olarak görülmesine neden olmuştur. Bu nedenle son zamanlarda bazı ülkelerin kendi kurdukları derecelendirme kuruluşlarıyla ya da üç büyük kuruluş dışındaki kuruluşlarla çalışmaya başladığı gözlemlenmektedir. 
Keywords : Rating, Kredi Derecelendirme, Rating Kuruluşları, Kriz