1980 Darbesinden 28 Şubat Post Modern Darbe Süreci ve Sonrası Giresun’da Milli Görüş Hareketi: Refah Partisi

Authors : Ali YILMAZ

Pages : 521-542

Doi:10.48146/odusobiad.1102155

View : 12 | Download : 8

Publication Date : 2022-08-02

Article Type : Review Paper

Abstract :Türkiye’de kendisini daha muhafazakâr ve dindar sayanların desteğini alan Necmettin Erbakan, 1980 öncesi başbakan yardımcısı olarak Türk insanına hizmet imkânı bulmuştur. Yeni söylemleri ile halkın teveccühünü kazanan Erbakan, 1980 askeri darbesiyle hem partisi kapatılmış hem de kendisi ve yakın çalışma arkadaşlarının çoğu siyasi yasaklı olmuştur. Sıradan bir parti olmaktan öte bir dava partisi olarak kapatıldıktan sonra yeni oluşan şartlarda da seçmen kitlesini kaybetmemek için çeşitli argümanlar geliştirerek bütün illerde sempatizanlarını bir arada ve dinamik tutmaya çalışmıştır. Sıkıyönetim sürecinden demokrasiye geçişle birlikte Milli Görüş hareketi de siyasi arenada Refah Partisi ile yoluna devam etmiştir. Necmettin Erbakan, 1980 sonrası dünyadaki ekonomik gelişmeleri de iyi tahlil ederek “Adil Düzen” mottosu ile siyasal arenada yeni bir söylem geliştirmiştir. Türkiye’yi güçlü ve lider ülke yapma vaadi, İslam birliği ideali, millilik, antiemperyalizm ve antisiyonizm söylemleri insanlar arasında kabul görmüştür. Ayrıca cemaat ve tarikatlara göre daha kuşatıcı ve ümmetçi duruşu, köyden kente göçte varoşlarda ezilen kesimin sözcülüğüne soyunması bu hareketi daha da güçlendirmiştir. O, askeri yönetim sonrası partileşme sürecinde 1980 öncesi Milli Selamet Partisinden İzmir milletvekili adayı Turgut Özal’ın kurduğu Anavatan Partisinin 1980 sonrası iktidara gelmesinin zorluklarını aşarak 1996 yılında koalisyonun başbakanı olarak hükümete gelip millete hizmet etme fırsatı bulmuştur. Bu çalışmada, Milli Görüş hareketinin devamı olan Refah Partisinin Giresun ili özelinde kuruluşu, yapılanması ve iktidar süreci ile iktidardan uzaklaştırılma süreci irdelenecektir. Refah Partisi, ilk seçimlere 1984 yerel seçimleriyle girmiş, her ne kadar bu seçimlerde Türkiye ortalamasının altında bir oy alınmış olsa bile sonraki girdiği bütün seçimlerde oy oranlarını artırarak Giresun’da Türkiye ortalamasının üzerinde oy almıştır. Bu başarının altında yatan sebep, 1980 öncesinde sahalarda olmayan kadınların sahalara inmesi, medyayı daha etkin kullanma, tarikat-siyaset çatışmasının Giresun’a yansımamasıdır. Hareketin gençlik yapılanması olarak kurulan Milli Gençlik Vakfı ve diğer sivil toplum örgütleri çalışmalarıyla 28 Şubat 1997 post modern darbe sürecinde iktidar etme ve sonraki süreç Giresun özelinde değerlendirilmeye çalışılacaktır.
Keywords : Milli Görüş, Adil Düzen, Refah Partisi, 28 Şubat, Giresun