Florinalı Nazım Bey’e göre mütareke polisi (1919-1921)

Authors : Cemal Tepe

Pages : 265-285

Doi:10.48146/odusobiad.1142522

View : 90 | Download : 102

Publication Date : 2024-03-08

Article Type : Review Paper

Abstract :Bu çalışmada Emniyet-i Umumiye Müdüriyetinin resmi yayım organı Polis Mecmuası Müdürü Florinalı Nazım Bey’in Mütareke yıllarındaki yazılarına yer verilmiştir. İşgal yılları altındaki İstanbul’un ve Türk polisinin işgal karşısındaki vaziyeti hakkında önemli bilgiler vermiştir. Türk edebiyatında ‘Türk Şiir Kralı’ olarak ünlenmiş Florinalı Nazım Bey’in ayrıca emniyetçi bir kimliğe sahip olduğu tespit edilmiştir. Fikirleri ve düşünceleri ile birlikte Türk Polis Teşkilatı için önemli şahsiyetler arasında ter aldığı ortaya çıkarılmıştır. Gerçek bir manada “polis düşünürü” olduğu ispat etmiştir. Florinalı Nazım Bey, Polis Mecmuası Müdürlüğü görevine getirildiği andan itibaren gerek gündelik olaylarda ile gerekse mesleki konularda yazmıştır. Polisin ahlak yapısının nasıl olması gerektiğinden, Hırisantos Çetesi ile mücadeleden ve kahraman polislerden, firariler meselesinden, polis eğitimi ve polis mektebinden, kumardan ve polis müdürleri ile söyleşilerinden bahsetmiştir. Çalışmada ayrıca Florinalı Nazım Bey’in resmi yayın organı olması hasebiyle o sıralarda yayımlayamadığı ancak Milli Mücadele’nin kazanılmasından sonra Polis Mecmuasında yayımladığı şiirler de çalışmaya eklenmiştir. Böylece çalışmamız, edebî bir çalışma vasfı göstermiştir. Florinalı Nazım Bey ile Mustafa Kemal Paşa arasındaki samimiyetin oldukça yüksek olduğunu belirtmekte yarar vardır. Cumhuriyet Devri’nde pek çok önemli gün ve haftalarda Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya tebrik telgrafları ve bazen de şiirler göndermiştir. Her defasında Gazi, bizzat Florinalı Nazım Bey’e telgraf çekerek duyduğu memnuniyeti iletmiştir. Bu telgrafların çoğunluğu Polis Mecmuasında yayınlamıştır. Böylece Türk Polisi ile Gazi arasında sevgi köprüleri inşa etmiştir. Ayrıca Gazi Paşa, şiirleri konusunda kaleminin güçlü olduğunu bizzat telgraf yazılarında geçmiştir. Samimiyetleri telgraflardan anlaşılmaktadır. Bu çalışmamızda Florinalı Nazım Bey’in, 1 Nisan 1335 (1919)-1 Kasım 1337 (1921) tarih aralığı yazıları değerlendirilmiştir. Bu tarih aralığının, İzmir’in işgali öncesi ve Sakarya Zaferi hemen sonrası olması çalışmanın önemini artırmaktadır. Savaşın kaybı, işgallerin başlamasıyla dış güvenlik duvarının yıkılmasının ardından iç güvenliğin durumu değerlendirilmektedir. İtilaf polislerinin, iç güvenlikle alakalı müdahaleleri gözler önüne serilmiştir. Dönem basını ile Başkanlık Arşivi ve Emniyet arşivi belgelerinden de yararlanılmıştır. Bu çalışmayla Mütareke Dönemi İstanbul Polisi’nin anatomisi ortaya çıkarılmıştır.
Keywords : Polis, Güvenlik, Mütareke, Polis Mecmuası