1903 Malazgirt depreminin İngiliz belgelerine yansımaları, misyoner ve konsolosların yardım çalışmaları

Authors : Tülay Keskin

Pages : 1111-1122

Doi:10.48146/odusobiad.1391584

View : 65 | Download : 111

Publication Date : 2024-09-30

Article Type : Research Paper

Abstract :Türkiye, Alp-Himalaya deprem kuşağında yer almaktadır. Kuzey Anadolu Fayı, Doğu Anadolu Fayı ve Batı Anadolu Grabenler Bölgesi olarak adlandırılan alanlarda, geçmişte olduğu gibi bugün de pek çok deprem meydana gelmektedir. Bu fay hatları üzerinde yaşanan depremler büyük yıkımlara ve insan kayıplarına sebep olmuştur. Bu depremlerden biri de 1903’te Malazgirt ve çevresinde yaşanmıştır. Deprem, Malazgirt merkezi ve çevresinde binlerce insanın hayatını kaybetmesine ve büyük yıkıma sebep olmuştur. Öyle ki Malazgirt antik duvar kalıntıları dahi tamamiyle yıkılmıştır. Depremin neden olduğu yıkım ve kayıplar Bitlis vilayetinde görev yapan İngiliz konsolosları Frederick G. Freeman ile W. J. Heathcote’un ve Amerikan misyoneri Dr. Underwood’un raporlarına da yansımıştır. Konsolos ve misyonerler de deprem bölgesine giderek incelemelerde bulunmuşlardır. Vilayet yöneticileriyle görüşerek yaşananları yakından takip etmişlerdir. Çeşitli yabancı kaynaklardan kendilerine tahsis edilen yardımları depremzedelere dağıtmışlardır. Nitekim bu çalışmada 1903 Malazgirt depreminin İngiliz belgelerine yansımaları ele alınmıştır. Konsolosların ve misyonerlerin deprem bölgesiyle ilgili gözlem ve değerlendirmelerinin yanı sıra bölgedeki yardım faaliyetleri de incelenmiştir.
Keywords : Malazgirt, Deprem, Misyoner, İngiliz Konsolos, Bitlis